سیم و کابل - خصوصیات و کاربرد آن در صنعت ساختمان‌سازی

 

 

 

 

عموماً افراد در ساخت پروژه‌های ساختمانی از ابزار و تجهیزات بسیاری برای سیم‌کشی آن استفاده می‌کنند. یکی از ابتدایی‌ترین تجهیزاتی که در زمان  ساخت پروژه‌های صنعتی و مسکونی ساختمانی مورداستفاده قرار می‌گیرد، سیم و کابل تبریز است. انواع سیم و کابل در سیم‌کشی و انتقال جریان برق نقش اساسی را ایفا می‌کنند. بااین‌حال بسیار دیده شده است که بسیاری این دو محصول را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند. این در حالی است که این دو محصول با یکدیگر تفاوت بسیاری دارند‌ و نمی‌توان جایگزین هم شوند. ما در این نوشتار قصد داریم شما کاربران عزیز را با این دو محصول برق‌کشی آشنا، انواع آن را بیان و سپس به تفاوت این دو محصول بپردازیم. با ما همراه باشید.

 

 

تشخیص و خرید یک محصول مناسب به‌منظور کابل‌کشی ساختمان و پروژه‌های مسکونی و صنعتی نیاز به تجربه و تبحر و دانش دارد. متأسفانه بسیاری از افراد از این دانش و تجربه بی‌بهره هستند و اغلب برای خرید این تجهیزات با مشکل مواجه می‌شوند و گاهی محصولات بی‌کیفیت را خریداری و جان و مال دیگر اشخاص را به خطر میندازند. در این مواقع افراد می‌بایست از تجربه و دانش افراد متخصص در این زمینه بهره ببرند. شما کاربران عزیز نیز درصورتی‌که مایلید محصولی باکیفیت را خرید بفرمایید تا در آینده گرفتار مشکلات عدیده دیگری نشوید می‌توانید از طریق لینک زیر با کارشناسان و همکاران ما در بخش فروش گروه توان رسا تبریز در ارتباط  باشید.

 

دریافت مشاوره و خرید محصول 

 

 

 سیم چیست؟

به‌منظور انتقال جریان الکترونیکی از یک نقطه‌ به‌ نقطه دیگر از فلزی رسانا به همراه روکش پلاستیکی استفاده می‌شود که به آن سیم می‌گوییم. درواقع این محصول از هادی رسانا تشکیل شده است که دارای اندازه، قطر و حجم متنوعی است. بهترین فلزاتی که می‌توانند در این محصول نقش رسانا و انتقال‌دهنده جریان برق را ایفا کنند، فلزات مس و آلومینیوم می‌باشند که در این میان سیم‌های مسی کیفیت و رسانایی بیشتری نسبت به سیم‌های آلومینیومی دارند. بااین‌وجود بسیاری از افراد به دلیل افزایش قیمت فلز مس از سیم‌های آلومینیومی در انواع پروژه‌های خود نظیر ساختمان‌ها، تابلوسازی‌ها، کارخانه‌ها و.... بهره می‌برند. 

سیم‌های آلومینیومی و مسی به دو صورت روکش دارد و بدون روکش به بازار عرضه می‌شوند. سیم‌های آلومینیومی بدون روکش از یک هادی و نوع روکش‌دار آن از یک هادی و یک عایق تشکیل شده است. امروزه  نوع روکش‌دار این محصول کاربرد بیشتری نسبت به نوع بدون روکش در انواع صنایع دارد. در این تجهیزات از عایق‌های مختلفی چون عایق PVC، عایق TPR، عایق XLPET و عایق پلاستیکی می‌توان استفاده کرد.

 

انواع سیم و کاربرد آن

سیم‌های روکش دارد بر اساس پارامترهای مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند. یکی از مهم‌ترین پارامتر در این نوع تجهیزات نوع ساختار هادی درون سیم است. انواع سیم‌های برق بر اساس ساختار هادی عبارت است از:

 

سیم مفتول

یکی از پرکاربردترین  انواع سیم‌ها سیم برق مفتولی است. این محصول تنها از یکی رشته هادی به وجود می‌آید. از دیگر اسامی به‌کاررفته در خصوص این محصول می‌توان به، سیم خشک، سیم تک‌لا، سیم غیرقابل انعطاف و سیم نصب ثابت نیز اشاره کرد. این محصول می‌توان سطح مقطع‌های متخلفی داشته باشد که اغلب آنها دارای سطح مقطعی معادل ۱.۵ تا ۲۴۰ میلی‌متر مربع می‌باشد. همچنین ولتاژ این سیم بین 300 تا 500 می‌باشد. از بهترین انواع سیم مفتول‌ها سیم مفتول با هادی مس است و اغلب در تابلو برق و توزیع‌کننده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از ویژگی‌های این محصول می‌توان به انعطاف‌پذیری کم و مقاومت بالا در مقابل خوردگی و پوسیدگی نسبت به دیگر انواع سیم‌ها اشاره کرد. به دلیل تک رشته بودن این محصول احتمال اتصالی مدار بسیار کاهش می‌یابد و قیمت آن نسبت به انواع دیگر سیم‌ها بسیار کمتر است. همچنین عایق سیم مفتول به روش‌های PVC و یا XLPET تولید و استفاده می‌گردد.

 

 

 

سیم افشان

این سیم از تابیده شدن تعداد بسیاری رشته رسانا یا سیم مسی نازک که در زیر یک عایق غیر رسانا قرار گرفته است، تولید می‌شود. سیم‌های مسی افشان به دلیل انعطاف بالایی که دارند به سیم نرم نیز شناخته می‌شوند و یکی از پرکار بردی‌ترین سیم‌ها در ساختمان‌سازی محسوب می‌گردد. این سیم نیز مانند سیم مفتول دارای سطح مقطع‌های متفاوتی است که تعداد رشته سیم‌های نازک در این مقدار سطح مقطع نقش مؤثری دارد. عموماً ولتاژ نامی این محصول در سطح مقطع 1 میلیمتر  در بازه ۳۰۰ الی ۵۰۰ ولت  و در سطح مقطع بیش از 1 میلیمتر در بازه 450 تا 750 قرار می‌گیرد. افراد از این محصول به‌عنوان سیم رابط در داکت‌های زیرزمینی، کلیدها، تابلوها، تجهیزات الکتریکی، ماشین‌آلات و تابلوهای فرمان و... که نیاز به انعطاف‌پذیری بالایی می‌باشد، استفاده می‌کنند. همچنین کارفرما می‌تواند از این نوع سیم در داخل لوله برق و زیر گچ بهره ببرد. البته باید اشاره کرد که قیمت سیم افشان از سیم مفتولی بیشتر است چراکه برای تولید آن هزینه بیشتری صرف می‌شود. همچنین باید توجه کرد که تعداد سیم‌هایی که می‌توان به یکدیگر تابیده شود و در یک دسته قرار بگیرند محدود است .

 

سیم نیمه افشان

سیم‌های نیمه افشان رشته‌های سیمی کمتری نسبت به سیم افشان و رشته‌های بیشتری نسبت به سیم مفتول دارند. درواقع این نوع سیم خاصیتی بین سیم مفتول و افشان دارد. افراد زمانی از این سیم استفاده می‌کنند که مایلند کابل خاصیت مفتول داشته باشد اما انعطاف‌پذیری آن نسبت به سیم مفتول بیشتر باشد و به‌راحتی نشکند.

 

سیم لاکی

یکی دیگر از سیم‌های پرکاربرد در صنایع مختلف سیم لاکی است. این سیم که به سیم ترانس نیز معروف است از  یک رشته هادی با یک عایق بسیار نازک تشکیل شده است.  ساختار این نوع سیم به‌گونه‌ای است که اگر تعداد زیادی از آن در کنار هم قرار بگیرند و با هم برخورد نیز داشته باشند نیز  هیچ‌گونه انفجار یا جرقه‌ای رخ نخواهد داد. این نوع سیم حجم و ضخامت بسیارکمی دارد. از همین رو در سیم‌پیچی‌های موتور، بلندگوها و ترانسفورماتور که اساس کار آن‌ها نیرو الکترومغناطیس است، مورداستفاده قرار می‌گیرند. همان‌طور که گفته شد ساختار سیم لاکی به‌گونه‌ای است که حتی اگر تعداد زیادی از آن‌ها در کنار هم قرار گیرند و با هم برخورد داشته باشند هیچ‌گونه انفجار یا جرقه‌ای رخ نخواهد داد.

 

سیم نایلون

سیم نایلون یکی دیگر از انواع سیم و کابل تبریز می‌باشد که از به هم چسبیدن دو سیم مسی نازک به یکدیگر ساخته شده است. هادی این سیم از نوع افشان است و به‌صورت عمده در صنعت ساختمان‌سازی استفاده می‌شود. به دلیل آنکه این سیم دارای قدرت ضعیفی است تنها در سیم‌کشی ساختمان‌های تجاری، اداری، دولتی و مسکونی کاربرد دارد و در صنایع دیگری که فشار مکانیکی دارد، مورداستفاده قرار نمی‌گیرد.

 

سیم ارت

عموماً افراد برای سیستم ارتینگ خود در صنعت ساختمان‌سازی از این سیم بهره می‌برند. این نوع سیم به رنگ زرد با خط‌های سبز  تولید و مس استفاده‌شده در سیم آن بسیار خالص است. از همین رو وجود آن در سیم‌کشی یک مجموعه امری ضروری است. البته باید توجه کرد که مقاومت آن بسیار پایین است. از این نوع سیم در تجهیزات الکترونیکی نیازمند سیم ارت مانند سیم ارت لباس‌شویی، سیم ارت یخچال، سیم ارت در پریز و... استفاده می‌شود.

 

 

 

کابل چیست؟

کابل‌ها از چند رشته هادی که در کنار هرکدام یک عایق وجود دارد و در یک غلاف تجمیع شده است بوجود می‌آیند. این محصول بر اساس نوع استفاده دارای انواع و کاربردهای گوناگونی در انتقال جریان الکتریکی، انتقال سیگنال‌ها و ایجاد ارتباطات مخابراتی می‌باشند.

 

انواع کابل و کاربرد آن

عموماً کابل‌ها بر اساس المان‌های مختلفی مانند سطح ولتاژ، شکل رسانا، کارکرد و تعداد رشته تقسیم‌بندی می‌شوند و دارای انواع متفاوتی هستند. در ادامه به برسی این معیارها می‌پردازیم.

 

انواع کابل بر اساس ولتاژ

1. کابل فشار ضعیف(LV) : این نوع کابل‌ها برای انتقال الکتریسیته با حداکثر ولتاژ ۱۰۰۰ ولت برای پروژه‌های کابل‌کشی ساختمان منازل استفاده می‌شود.
2. کابل فشار متوسط(MV): کابل‌های فشار متوسط با میزان ولتاژ عبوری آن بین ۱ تا ۳۳ ولت برای فواصل کم مناسب است.
3. کابل فشارقوی(HV) و فوق فشارقوی  (EHV): این دو نوع کابل برای انتقال برق با ولتاژهای ۳۳ تا ۲۳۰ ولت و بالاتر از 230 ولت مناسب است.

 

انواع کابل بر اساس کارکرد

افراد در صنایع مختلف به‌منظور انتقال الکتریسیته، سیگنال و نور از انواع کابل بهره می‌برند. آنها می‌توانند برای انتقال الکتریسیته از کابل‌های فشار ضعیف، متوسط، قوی و فوق قوی (LV، MV، HV وEHV )استفاده کنند و نیز برای انتقال سیگنال از کابل‌های مخابراتی، شبکه و کواکسیال استفاده کنند.

 

 انواع کابل بر اساس ظاهر هادی رسانا

این معیار یکی از معیارهای تشخیص انواع کابل است که  میزان انعطاف‌پذیری  کابل را مشخص می‌کند. انواع کابل بر اساس شکل رسانا عبارت است از:

 

کابل مفتولی

به کابل‌های مفتولی کابل کلاس 1 نیز گفته می‌شود. در این نوع کابل رشته رسانا به شکل مفتول قرار دارد و سطح مقطع آن گرد یا مثلثی است. از این نوع کابل برای هدایت الکتریکی بالا استفاده می‌شود این در حالی است که انعطاف این کابل بسیارکم است.

 

 

 

کابل‌های افشان

در درون کابل‌های افشان بیش از یک رشته افشان وجود دارد. هادی استفاده‌شده در آن از جنس مس و عایق به‌کاررفته در آن از جنس پی‌وی‌سی می‌باشد. به دلیل انعطاف‌پذیری بالا و نرمی بسیار کابل افشان، این نوع کابل نمی‌شکند و به‌راحتی خم می‌شود. بااین‌حال نمی‌توان آن را در مسیرهای طولانی به کار برد. کابل‌های افشان به دو صورت گرد و تخت تولید می‌شوند.

 

کابل نیمه افشان

به نوع کابل‌ها که کابل کلاس 2 گفته می‌شود، از چند مفتول ساده تابیده به دورهم تولید شده است و نسبت به کابل‌های کلاس 1 از انعطاف‌پذیری بالاتری برخوردارهستند.

 

انواع کابل بر اساس تعداد رشته

در تمام کابل‌ها تعدادی رشته رسانا وجود دارد که با توجه به کاربرد کابل تعداد این رشته‌ها متغیر است. به‌طور خلاصه برای کابل‌کشی برق تک فاز که نیاز به ارت نیست،  از سیم 2 رشته‌ای و 3 رشته‌ای استفاده می‌شود. همچنین درصورتی‌که افراد اقدام به کابل‌کشی برق 3 فاز کنند، بسته به سیم ارت از سیم 4 و 5 رشته‌ای می‌بایست استفاده کنند. البته باید اشاره کرد که کابل‌های فشار متوسط دارای 1 تا 5 رشته و کابل‌های فشار متوسط و قوی بین 1 تا 3 رشته تولید می‌شوند.

 

انواع دیگر کابل 

 

کابل کواکسیال:

سیم‌های کواکسیال نسبت به انواع دیگر سیم‌ها کاربرد کمی دارند و تنها به‌عنوان رابط لوازم صوتی و تصویری چون تلویزیون و آنتن ساختمان مورداستفاده قرار می‌گیرد. شکل ظاهری این سیم باعث شده که به‌عنوان کابل نیز شناخته شود. این سیم از اجزای مختلفی جون مرکز مغزی رسانا، عایق میانی، فویل آلومینیوم، شیلد و عایق خارجی تشکیل شده است.

 

انواع کابل‌های کواکسیال

کابل‌های کواکسیال به دو نوع ضخیم و نازک تقسیم‌بندی می‌شوند. کابل نازک به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، بسیار مورداستفاده قرار می‌گیرد و افراد می‌توانند از این نوع کابل برای تمام شبکه‌ها بهره ببرند. این نوع کابل‌ها توانایی ارسال سیگنال را تا ۱۸۵ متر دارند.

 کابل‌های کواکسیال ضخیم که به اترنت استاندارد نیز شناخته شده است توانایی انتقال سیگنال به مسافت‌های طولانی را دارد. این توانایی به دلیل آن است که هسته مسی آن نسبت به مدل کواکسیال نازک، ضخیم‌تر است.

 

 

 

کابل نور

این نوع کابل که خود به فیبر نوری نیز معروف است، از رشته‌ای سیم مانند از جنس شیشه یا پلاستیک به وجود آمده که نور از یک‌طرف آن واردشده و پس از طی مسافت‌های طولانی از سمت دیگر خارج می‌شود. این نوع کابل‌ها سرعت بسیار بالایی نسبت به امواج مخابراتی دارند و پهنای باند آن به 10 گیگابایت بر ثانیه نیز می‌رسد. کابل‌های فیبر نوری خود به دو نوع outdoor و indoor برای مصارف خارجی ساختمان و مصارف داخلی ساختمان مورداستفاده قرار می‌گیرد.

 

کابل تلفن

کابل‌های تلفن به‌منظور انتقال سیگنال‌های آنالوگ و دیجیتال در شبکه‌های مختلف مخابراتی مورداستفاده قرار می‌گیرند. این نوع کابل در دو نوع مسی و نوری تولید و به دو صورت زمینی و هوایی روکش می‌شود. کابل‌های هوایی بسیار خشک و شکننده و با روکش مشکی در برابر آفتاب و باران بسیار مقاوم هستند. کابل‌های زمینی به رنگ طوسی و بسیار منعطف در درون ساختمان مورداستفاده قرار می‌گیرند.

 

 

 کابل شبکه

یکی از پرکاربردترین کابل‌ها برای انتقال اطلاعات در یک شبکه کابل شبکه است. این نوع کابل از 4 جفت سیم پیچیده شده در عایق PVC تشکیل شده‌است. عموماً کابل‌های شبکه را بر اساس وجود شیلد مسی و فویل آلومینیمی و چگونگی استقرار آن به 5 مجموعه به نام‌های UTP، STP، FTP،  SFTP و SSTP بر اساس تکنولوژی ساخت بر هشت نوع مختلف به نام‌های CAT1  تا CAT8  تقسیم‌بندی می‌کنند. این کابل‌ها با افزایش شماره کابل، پهنای باند و سرعت انتقال داده نیز افزایش می‌یابند.

 

کابل زمینی

کابل‌های زمینی که به کابل خشک نیز شناخته می‌شود مانند کابل‌های مفتولی از انعطاف‌پذیری بسیارکمی برخوردار است. از همین رو از این کابل بیشتر برای کابل‌کشی در زیرزمین یا در محیط‌های داخلی ساختمان‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. کابل‌های زمینی به دو نوع مخابراتی و الکتریکی تقسیم می‌شوند.

 

سیم و کابل چه تفاوتی با یکدیگر دارند

سیم و کابل تبریز با تمام شباهت و کاربردهای یکسانی که در انتقال جریان الکتریکی دارند و از یک هادی و عایق برق تشکیل‌شده‌اند، دارای تفاوت‌های بسیاری هستند. این تفاوت‌ها عبارت است از:

1. با توجه به تعاریف بیان‌شده سیم‌ها جزئی از کابل هستند و از اجتماع آن‌ها کابل تولید می‌شود.
2. سیم‌ها تنها دارای یک لایه روکش عایق است. این در حالی است که برخی از کابل‌ها علاوه بر عایق دارای محافظ، آرمور و یا ژاکت نیز هستند.
3. سیم‌ها تنها تا یک سطح مقطع خاص تولید می‌شوند. این در حالی است که کابل‌ها قابلیت تولید در سطح مقطع‌های بسیار بزرگ را نیز دارند.
4. هزینه تولید کابل نسبت به سیم بیشتر است.

 

 

 

 

اجزا و ساختار کابل برق

کابل‌های برق برخلاف سیم برق از ساختاری بسیار کامل و پیچیده تشکیل شده است و تنها از رشته سیم و محافظ تشکیل نشده است. عموماً کابل‌ها از بخش‌هایی نظیر هادی یا مغزی کابل، غلاف هادی، عایق، غلاف عایق، محافظ و غلاف بیرونی تشکیل شده اند. 

 

چه نکاتی را در زمان خرید سیم و کابل باید به آن توجه کنیم

کارفرما یا هر فردی که موظف به خرید تجهیزات و وسایل موردنیاز سیم‌کشی ساختمان است می‌بایست در زمان خرید به نکات و موارد بسیاری توجه کند. در مرحله اول او می‌بایست به کاربرد کابل و ویژگی‌های موردنیاز و کاربرد آن توجه کند. پس از آن فرد می‌بایست کابل را بر اساس میزان جریان انتقالی تهیه کند. چراکه در صورت خرید کابل با توان کمتر و عبور جریان فراتر از جریان مجاز آن، کابل می‌سوزد. بنابراین کارفرما می‌بایست کابل‌هایی را تهیه و استفاده کند که توان تحمل ولتاژ عبوری را داشته باشد. علاوه بر نکات یادشده به دلیل تأثیرگذاری شرایط آب‌وهوایی بر جریان مجاز عبوری از کابل و طول عمر آن، لازم است خریدار در زمان خرید به شرایط محیطی محل پروژه نیز دقت لازم را داشته باشد.

 

چه نکاتی را می‌بایست در زمان خرید سیم به آن توجه کنیم

افراد می‌بایست در زمان خرید تجهیزات و ابزارهای سیم‌کشی به نکات و المان‌های بسیاری توجه کنند. سیم و انواع آن نیز از این قضیه مستثنا نیست. از همین رو افراد برای خرید هر نوع سیمی می‌بایست به نکاتی چون سطح ولتاژ، تعداد رشته‌ها استاندارد تولید، نوع کاربرد سیم، نوع عایق و روکش، نوع حفاظت مکانیکی، نوع حفاظت الکتریکی، نوع هادی و ساختار سیم توجه کنند. 

 

در سیم‌کشی مکان‌های مختلف ساختمان از چه نوع سیمی استفاده می‌شود؟

همان‌گونه که بیان شد هر نوع سیمی در صنایع مختلف نظیر صنعت ساختمان‌سازی کاربردهای مختلفی دارند. به‌عنوان نمونه افراد می‌توانند برای سیستم روشنایی ساختمان سیم‌هایی با سطح مقطع ۱.۵ میلی‌متر مربع، برای کلید پریز ساختمان اغلب از سیم برق ۲.۵ و برای سیم‌هایی که به‌عنوان سیم‌های اصلی ساختمان به کار برده می‌شوند، از سیم‌هایی با سطح مقطعی معادل ۴ میلی‌متر مربع بهره ببرند. همچنین آنها می‌توانند برای سیم‌کشی کولرگازی از سیم به سطح مقطعی معادل ۴ میلی‌متر مربع و برای کولرآبی از سیم به سطح مقطعی معادل ۲.۵ میلی‌متر مربع استفاده کنند.

 

فراموش نکنید

در این نوشتار ما سعی کردیم به‌صورت خلاصه تعریفی کلی از انواع سیم و کابل تبریز را برای شما کاربران عزیز بیان کنیم. همان‌گونه که مطالعه فرمودید به دلیل تنوع و کاربرد متفاوت سیم‌ها و کابل‌ها لازم است افراد  در زمان خرید تخصصی، تجربه و تبحر لازم برای تشخیص سیم و کابل مناسب را داشته باشند یا اینکه از افراد متخصص در این زمینه استفاده کنند. شما کاربران عزیز نیز درصورتی‌که مایلید اطلاعات خود را درزمینه تجهیزات و ابزارهای کابل‌کشی، ساختمانی افزایش دهید می‌توانید از وب‌سایت گروه توان رسا تبریز دیدن فرمایید. کارشناسان ما در این مجموعه آماده خدمت‌رسانی به شما عزیزان هستند.